3 lip
Nowelizacja ustawy AML 2024 – kluczowe zmiany dla sektora pośrednictwa finansowego
Z dniem 1 maja 2024 r. weszła w życie kolejna nowelizacja ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu (Dz.U. 2024 poz. 83), wprowadzając istotne zmiany dla instytucji obowiązanych – w tym pośredników kredytowych, finansowych i agentów współpracujących z bankami, firmami pożyczkowymi i instytucjami płatniczymi. Nowe przepisy są odpowiedzią na zalecenia Grupy FATF i wymogi unijne (tzw. AML Package 2021) i oznaczają istotne obowiązki dla każdego uczestnika sektora finansowego.
Kogo dotyczą zmiany?
Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy AML, do instytucji obowiązanych należą m.in.:
Uwaga: Instytucją obowiązaną staje się także podmiot, który nie pobiera prowizji bezpośrednio, ale bierze udział w transakcji finansowej (np. przekazuje dokumenty, doradza, weryfikuje tożsamość klienta).
Najważniejsze zmiany AML 2024 dla pośredników finansowych
1. Rozszerzony zakres obowiązków identyfikacyjnych
Nowelizacja precyzuje, że pośrednik musi identyfikować i weryfikować tożsamość klienta oraz beneficjenta rzeczywistego, nawet przy transakcjach poniżej progu 10 000 euro, jeśli:
Nowość: obowiązek dokumentowania wszelkich prób identyfikacji, również tych zakończonych niepowodzeniem (np. klient odmówił okazania dokumentów).
2. Wprowadzenie obowiązku tzw. „rejestru rozbieżności”
Pośrednicy mają obowiązek zgłaszania rozbieżności między danymi klientów a wpisami w Centralnym Rejestrze Beneficjentów Rzeczywistych (CRBR). Dotyczy to sytuacji, gdy np.:
Brak zgłoszenia może zostać uznany za naruszenie ustawy AML i skutkować karą administracyjną.
3. Nowe zasady szacowania ryzyka (risk-based approach)
Zgodnie z nowelizacją, każdy pośrednik musi posiadać własną, udokumentowaną ocenę ryzyka, która uwzględnia:
Brak aktualizacji tego dokumentu może zostać uznany przez GIIF za niedochowanie należytej staranności.
4. Wzmocnienie nadzoru GIIF i nowych uprawnień kontrolnych
Generalny Inspektor Informacji Finansowej (GIIF) uzyskał nowe narzędzia kontroli:
GIIF może również zlecić kontrolę wybranych przypadków transakcji podejrzanych w ciągu 5 lat wstecz.
5. Szerszy zakres obowiązku szkoleń i dokumentacji
Pośrednicy kredytowi muszą:
Ważne: w przypadku podmiotów zatrudniających agentów, odpowiedzialność za ich przeszkolenie spoczywa na pośredniku głównym.
Konsekwencje niedostosowania się do zmian
Zignorowanie obowiązków AML po nowelizacji może skutkować:
Co powinien zrobić pośrednik już teraz?
Podstawa prawna: